HighScope Eğitim Yaklaşımı

HighScope Eğitim Yaklaşımı, çocukların tüm gelişim alanlarını destekleyen, bilimsel araştırmalarla etkinliği kanıtlanmış, çocuk merkezli bir okulöncesi eğitim yaklaşımıdır. David Weikart ve ekibi tarafından geliştirilmiş olup Jean Piaget’nin bilişsel gelişim kuramı ve Vygotsky’nin sosyo-kültürel teorisi gibi güçlü teorik temellere dayanır. 

1970 yılında kurulan HighScope Eğitim ve Araştırma Vakfı, çocuk gelişimi üzerine yaptığı kapsamlı araştırmalarla tanınmaktadır. Perry Preschool Projesi, HighScope yaklaşımının etkinliğini kanıtlayan en önemli çalışmalardan biridir. 40 yıla yayılan bu uzun vadeli araştırma, HighScope yaklaşımı ile desteklenen çocukların daha yüksek akademik başarı, kariyer başarısı ve sosyal sorumluluk bilinci gösterdiğini kanıtlamıştır.

HighScope yaklaşımı, çocukların öğrenmeyi deneyimleyerek, keşfederek ve etkileşim yoluyla inşa ettikleri bir eğitim anlayışına dayanır. Çocukların öğrenme sürecine etkin katılımcılar olarak şekil vermelerine olanak tanır. Odağında ise, çocukların aktif katılımını temel alan etkin öğrenme yer alır.

Etkin öğrenme, çocukların materyaller, insanlar ve fikirlerle doğrudan etkileşim içinde oldukları, seçim yaptıkları ve deneyim yoluyla anlam oluşturdukları bir öğrenme sürecidir.

Etkin öğrenmenin temel özellikleri şunlardır:

Çocukların gelişim düzeylerine uygun, çeşitli ve anlamlı materyallere erişimi vardır. Çocukların materyalleri keşfetmesine, dönüştürmesine ve uygulamalı olarak deneyimlemesine fırsat tanınır.

Çocuklara, ilgi alanlarına ve ihtiyaçlarına göre materyalleri ve etkinlikleri seçme hakkı verilir.

Öğretmenler, çocukların öğrenme sürecinde rehberlik eder, düşüncelerini genişleten açık uçlu sorular sorar ve öğrenmeyi destekleyici ortamlar oluşturur. Çocuklar, düşüncelerini ve deneyimlerini sözlü olarak ifade etmeye teşvik edilir, bu yaklaşım dil ve bilişsel gelişimlerini destekler.

Bu süreç, çocukların yaratıcılıklarını geliştirmelerine, bağımsız düşünme becerisi kazanmalarına ve problem çözme yeteneklerini geliştirmelerine katkı sağlar.

Öğretmenler bu süreçte çocuklar kadar etkili ve katılımcıdır. Bilinçli bir şekilde kaynaklar sağlarlar, etkinlikler tasarlarlar ve çocuklarla yapılan etkileşimlerinde, öğrencilerin düşüncelerini destekleyen ve gelişimlerini ileriye taşıyacak şekilde iletişim kurarlar. Etkinlikler, çocukların doğal meraklarına dayanan, mevcut ve gelişmekte olan yeteneklerine uygun olduğundan, onların  gelişimine uygun bir şekilde tasarlanmıştır.

İskele Yöntemi (Scaffolding) ve Yetişkinin Rolü 

Öğretmenler çocukların öğrenme süreçlerinde birer rehber olarak rol alır. İskele (Scaffolding) yöntemi, çocukların mevcut bilgilerini destekleyerek onların bir sonraki gelişim seviyesine ulaşmalarını sağlamak için kullanılır. Öğretmenler, çocukları dikkatlice gözlemleyerek onların yakınsak gelişim alanına (Zone of Proximal Development – ZPD) uygun destek sunar ve öğrenmeyi daha ileri bir noktaya taşımalarına yardımcı olur. Bu süreçte, çocukların kendilerini güvende hissetmeleri ve öğrenme süreçlerine aktif katılmaları için fiziksel, duygusal ve bilişsel destek sağlanır.